Η κοκκιδίωση είναι μια από τις πιο συνηθισμένες και σοβαρές ασθένειες που μπορεί να προσβάλουν τις κότες μας αλλά και τα άλλα πουλερικά όπως οι γαλοπούλες, οι χήνες, και οι πάπιες. Οφείλεται σε ένα παράσιτο που ανήκει στα πρωτόζωα στο γένος Eimeria. Τα κοτόπουλα προσβάλλονται από τουλάχιστον εννέα διαφορετικά είδη κοκκιδίων.

Για να καταλάβουμε πως ακριβώς αντιμετωπίζεται η ασθένεια πρέπει να δούμε τον κύκλο ζωής της. Αρχικά έχουμε μόλυνση του κοτόπουλου από την ωοκύστη η οποία δεν είναι τίποτε άλλο από το αυγό του κοκκιδίου. Εκεί αφού βρει τις κατάλληλες συνθήκες αναπτύσσεται μέσα σε περίπου 1 – 2 μέρες και μπορεί να μολύνει τις άλλες κότες. Η μεταφορά της ωοκύστης έξω από την κότα γίνεται με τις κουτσουλιές και μολύνει τις άλλες κότες αφού καταποθεί. Το κακό είναι πως μια και μόνο ωοκύστη μπορεί να καταστρέψει δεκάδες χιλιάδες επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου. Εάν μία κότα καταναλώσει λίγες ωοκύστες τότε δεν ασθενεί αλλά αποκτά ανοσία, τα προβλήματα αρχίζουν όταν φάει πάρα πολλές. Αυτό οδηγεί στην καταστροφή εκατομμυρίων κυττάρων κάτι το οποίο καταστρέφει τα τοιχώματα του εντέρου και είναι πολύ επίπονο για τις κότες. Για αυτό και σε πολλές περιπτώσεις βλέπουμε αίμα στις κουτσουλιές και αναιμία στο ζώο. Δυστυχώς πολλές φορές σε ένα σμήνος μερικά πουλιά αποκτούν ανοσία και είναι φορείς παράγοντας χιλιάδες ωοκύστες με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα πουλιά να αρρωστήσουν.

Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι άρρωστες κότες διαφέρουν ανάλογα με το γένος του κοκκιδίου που έχει προσβάλει τα πουλερικά μας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε την ασθένεια όσο πιο νωρίς γίνεται ώστε να την αντιμετωπίσουμε στα αρχικά στάδια. Πολλές φορές οι ιδιοκτήτες δεν βλέπουν τα σημάδια με αποτέλεσμα να καταλαβαίνουν πως υπάρχει πρόβλημα όταν δουν τα πρώτα νεκρά πτηνά. Αρχικά οι κότες μας φαίνονται αδύναμες και ανόρεχτες, δεν έχουν όρεξη να κάνουν κάτι και είναι βρώμικες. Λόγω της αναιμίας που προκαλεί το λειρί χάνει το ζωντανό του χρώμα όπως και το δέρμα τους. Ακόμα αν δούμε πως μεγάλες ποσότητες φαγητού και νερού μένουν απείραχτες μπορούμε να υποπτευτούμε την κοκκιδίωση (ή κοκκιδίαση για κάποιους). Κάποια γένη του παρασίτου προκαλούν αίμα στις κουτσουλιές ενώ όταν έχει προχωρήσει πλέον πολύ αυτές γίνονται κίτρινες και αφρίζουσες.

Όταν δούμε τα πρώτα συμπτώματα της ασθένειας πρέπει αμέσως να επικοινωνήσουμε με τον κτηνίατρό μας ο οποίος θα μας συστήσει την κατάλληλη αγωγή. Αυτή αρχικά θα στοχεύσει στην εξόντωση των κοκκιδίων από το έντερο και την εξάλειψη της βακτηριακής λοίμωξης. Τέλος για να αποκαταστήσουμε το γρηγορότερο δυνατόν την καλή υγεία του σμήνους χορηγούμε συμπληρώματα διατροφής και κάποιο προβιοτικό για να επανέλθει την χλωρίδα του εντέρου.

Στην περίπτωση της κοκκιδίωσης όπως και άλλων ασθενειών είναι πολύ σημαντική η πρόληψη. Το σημαντικότερο ρόλο στην πρόληψη παίζει η διατήρηση της καθαριότητας και της υγιεινής. Επειδή η ασθένεια μεταδίδεται κυρίως από τις κουτσουλιές είναι πάρα πολύ σημαντικό να μην μένουν αυτές για πολύ χρόνο στο κοτέτσι, στον εξωτερικό χώρο αλλά και στις φωλιές. Ακόμα είναι σημαντική η διενέργεια των προληπτικών εμβολιασμών κάτι που στη φάρμα Πατέρας γίνεται πάντα ανελλιπώς. Οι πιπίλες που χρησιμοποιούμε στο πτηνοτροφείο θα πρέπει να είναι καλής ποιότητας και να μην στάζουν για να μην δημιουργούνται υγρασίες. Οι ταΐστρες και οι ποτίστρες θα πρέπει να είναι πάντα καθαρές από φαγητά και κουτσουλιές. Μέσα στην τροφή μπορούμε να προσθέσουμε κοκκιδιοστατικά για την πρόληψη της ασθένειας. Όσο πιο περιορισμένος είναι ο χώρος της εκτροφής μας και υπάρχει συνωστισμός τόσο πιο εύκολο είναι να μεταδοθεί η ασθένεια. Σε περίπτωση που οι κότες μας βγαίνουν σε εξωτερικό χώρο είναι σημαντικό να έχουν τη μικρότερη δυνατή επαφή με άγρια πουλιά μιας και αυτά μπορεί να είναι φορείς της ασθένειας.

Μιας και η κοκκιδίωση είναι πολύ ύπουλη και σοβαρή ασθένεια είναι πολύ πιο εύκολο να εφαρμόσουμε τα προληπτικά μέτρα παρά να την θεραπεύσουμε. Ειδικά για έναν ερασιτέχνη είναι πολλές φορές δύσκολο να αναγνωρίσει τα συμπτώματα σωστά και να απευθυνθεί στον κτηνίατρο για τη σωστή αγωγή έγκαιρα.